Του Κωνσταντίνου
Διονυσίου ΠΕ02, ΓΕΛ Νέας Ζίχνης
ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Με το να
δεχτούμε να απαντήσουμε σε μηχανιστικού τύπου στερεότυπα ερωτήματα
κατασκευασμένα σ’ ένα εργαστήριο παραγωγής παιδαγωγικών θεωριών, για τα
εκπαιδευτικά αποτελέσματα μιας συγκεκριμένης σχολικής κοινότητας, είναι σαν να
αποδεχόμαστε:
Α) από τη μια
πλευρά ότι η «ηθική αγωγή και διάπλαση των παίδων» με τη ζωντανή, αμφίδρομη και
διαρκώς ανατροφοδοτούμενη ανθρώπινη επικοινωνία αποτελεί επιχείρηση με τη
δυνατότητα εκτίμησης βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα για τα «προσδοκώμενα κέρδη», όπως
το απαιτεί ο νέος νόμος για την αξιολόγηση και
Β) από την άλλη
πλευρά ότι το εκπαιδευτικό σύστημα λειτουργεί ανέκαθεν υποδειγματικά σε όλους
τους άλλους τομείς κι έτσι το κύριο βάρος της ομαλής και αποτελεσματικής
διεκπεραίωσης πέφτει στους ώμους του εκπαιδευτικού.
ΟΥΔΕΝ
ΑΝΑΛΗΘΕΣΤΕΡΟΝ ΤΟΥΤΩΝ!!!
Ας τα πάρουμε
όμως ένα ένα:
6.1.Φοίτηση και διαρροή των μαθητών
Για να γίνουμε
σαφέστεροι, οφείλουμε να επισημάνουμε πως έτσι κι αλλιώς η φύση της αγωγής ως
μιας αέναης δια βίου διαδικασίας με χρονική αφετηρία το πρώτο στάδιο της ζωής
του ανθρώπου επηρεάζεται και καθορίζεται από πάρα πολλούς αστάθμητους αλλά
κρισιμότατους παράγοντες ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονται το στενότερο
οικογενειακό περιβάλλον με την οικονομική του επιφάνεια, τον κοινωνικό του
κύκλο, το γνωστικό του υπόβαθρο και το αξιακό του σύστημα καθώς επίσης και η
περιρρέουσα ιδεολογική ατμόσφαιρα της εποχής που με τις εκάστοτε προτεραιότητές
της ανανεώνει την ιεραρχία των επιλογών και των προτιμήσεων των νέων ανθρώπων.
Το δημόσιο σχολείο σε πολλές περιπτώσεις και σχεδόν με μοιρολατρική διάθεση
απλώς υποδέχεται, ανέχεται, προσπαθεί να αφομοιώσει σχεδόν αποκρυσταλλωμένες
νοοτροπίες και στάσεις ζωής και να εξομαλύνει τις οποιεσδήποτε διαφορές ανάμεσα
στα μέλη της μαθητικής κοινότητας παρά να επιβάλει ένα μοντέλο ή πρότυπο ζωής
με γνώσεις και αξίες, ένα πρότυπο αυθεντικής ανθρωπιστικής παιδείας, ώστε να
είναι πραγματικά «ανταγωνιστικό».
Πώς άλλωστε θα
γινόταν διαφορετικά από ένα δημόσιο σχολείο σαν το σημερινό, χωρίς ψυχή, χωρίς
όραμα, που «μαντρώνει» ή απλώς φιλοξενεί ή αλίμονο προσπαθεί να γίνει
«ελκυστικό», σαν να είναι μια εμπορική επιχείρηση που θέλει να προσελκύσει
πελατεία και σαν να μας διαφεύγει η αλήθεια ότι «τἀγαθά κόποις κτῶνται»· ένα σχολείο που παγιδεύει το μυαλό
στην αναζήτηση της «χρήσιμης γνώσης» των κατευθύνσεων και «αποπλανά» την
ανυποψίαστη νεανική ψυχή μέσα από στερεότυπα προγράμματα αγωγής, «καλές»
πρακτικές διδασκαλίας, νέες λαμπερές τεχνολογίες, διαγωνισμούς δεξιοτήτων,
«πρωτότυπες» ερευνητικές εργασίες κι όλα αυτά μέσα σ’ ένα πυκνό σύννεφο
καταιγισμού ιδεών, τη στιγμή που κι ένα μικρό παιδί ακόμα γνωρίζει πως μια έστω
και μικρής διάρκειας ισχυρή βροχόπτωση προκαλεί μεγάλη διάβρωση στο έδαφος, ενώ
αντιθέτως μια μεγάλης διάρκειας ψιλή βροχούλα το δροσίζει και το αναζωογονεί.
Εντέλει
αναφερόμαστε σ΄ ένα σχολείο κάθε άλλο παρά ελκυστικό, ένα σχολείο παραγωγής
«ηλιθίων», σύμφωνα με την άποψη έγκριτων ψυχολόγων, όπου η υπερπληροφόρηση
οδηγεί σε αποπληροφόρηση, υπερφορτώνοντας τον εγκέφαλο, ασκώντας βέβαια τη
μνήμη, αδρανοποιώντας όμως την κριτική· ένα σχολείο του οποίου κάποιοι μαθητές
μπορεί να θυμούνται πολλά, ξέρουν όμως ελάχιστα ή δεν ξέρουν τίποτα· ένα
«εκσυγχρονισμένο» σχολείο που τελικά αποδομεί την ανθρώπινη προσωπικότητα,
καθώς αντιμάχεται τις παραδοσιακές πολιτισμικές αξίες και ευαγγελίζεται ένα
καινούριο κόσμο δήθεν αλληλοκατανόησης, αλλά στην ουσία μάς βυθίζει σ’ ένα
σύμπαν σύγχυσης ιδεών, διαμορφώνοντας όπως μπορούμε να διακρίνουμε δυο βασικές
κατηγορίες μαθητών:
Από τη μια
πλευρά επιμελείς μαθητές-καταναλωτές πληροφοριών, ενδεχομένως μελλοντικά «ικανά
στελέχη» σε μια επιχείρηση της αλλοδαπής, αλλά ανίκανα να στοχαστούν, ίσως και
διότι δεν τους μένει χρόνος· κι από την άλλη μαθητές-«παρόντες», αμήχανους κι
άβουλους θεατές μιας διαδικασίας που δεν την κατανοούν και γι αυτό είναι
αμέτοχοι, αν όχι εχθρικοί απέναντί της, παρόλο που την υπομένουν καρτερικά, για
να πάρουν το πολυπόθητο σε άλλες εποχές απολυτήριο που συνήθως έχει ως
συνοδευτικό πιάτο τις ελάχιστες έστω φρούδες ελπίδες της «επιτυχίας» σ’ ένα
ανώτερο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Αυτή τη φοίτηση επιθυμούμε; Έ, λοιπόν, αν μας
ικανοποιεί αυτού του είδους η φοίτηση, τότε, ναι, την εξασφαλίσαμε, χωρίς
διαρροές, ασφαλώς όμως δεν καυχιόμαστε γι αυτό!